Từ xa xưa, lịch được xem là thước đo thời gian không thể thiếu trong cuộc sống hằng ngày của con người. Lịch được phân thành âm lịch và dương lịch, trong đó một số quốc gia sử dụng âm dương lịch như Trung Quốc, Singapore, Đài Loan, Hàn Quốc, Mông Cổ, Campuchia, Thái Lan, Ấn Độ, Bhutan và Việt Nam. Từ đó, dẫn đến sự khác biệt trong văn hoá chào đón năm mới ở một số quốc gia có sử dụng lịch âm dương sẽ có thêm dịp Tết âm lịch hay Tết cổ truyền. Bên cạnh đó, cách tính ngày tháng giữa âm lịch và dương lịch cũng khác nhau, dẫn đến sự khác biệt về năm nhuận giữa âm lịch và dương lịch.
1. Năm nhuận là gì và cách tính năm nhuận
Như đã nói ở trên, năm nhuận sẽ có năm nhuận dương lịch và năm nhuận âm lịch.
Năm nhuận dương lịch được xác định bằng cách lấy năm đó chia cho 4, nếu chia hết cho 4 thì năm đó là năm nhuận dương lịch. Tuy nhiên, với những năm tròn thế kỷ, tức năm đó có 2 con số không ở cuối thì phải lấy năm đó chia hết cho 400 thì là năm nhuận. Vì thế, năm 2024 là năm nhuận theo dương lịch, nghĩa là có 366 ngày và tháng 2 năm 2024 có 29 ngày thay vì 28 ngày.
Năm nhuận âm lịch được xác định bằng cách lấy năm dương lịch chia cho 19, nếu chia hết hoặc có các số dư 3, 6, 9, 11, 17 thì năm đó là năm nhuận âm lịch. Một tháng có 29,53 ngày, một năm âm lịch ít hơn năm dương lịch 11 ngày. Vì vậy, sau 3 năm, âm lịch sẽ có một tháng dư, tháng dư được thêm vào năm nhuận, được gọi là tháng nhuận. Với công thức trên, thì năm 2024 âm lịch không phải là năm nhuận.
Nếu năm nhuận dương lịch luôn thêm một ngày vào tháng 2 thì tháng nhuận âm lịch được đặt vào các tháng không có Trung khí, theo quy luật chuyển động của Trái Đất và Mặt Trời. Theo đó, người ta chia đường đi của Mặt Trời giữa các chòm sao thành 12 khoảng cách đều nhau tương ứng thời gian 1 tháng gọi là 12 cung hoàng đạo. Lúc Mặt Trời bắt đầu đi vào đến cung hoàng đạo gọi là Trung khí. Còn lúc Mặt Trời tối giữa cung hoàng đạo gọi là Tiết khí. Trong một năm nhuận âm lịch, nếu có một tháng không có ngày Trung khí thì tháng đó là tháng nhuận.
2. Những điều thú vị về năm nhuận
Với năm nhuận dương lịch, tháng nhuận rơi vào tháng 2 tức là ngày 29/2 mang lại nhiều điều thú vị mà có thể ít ai biết.
Phụ nữ có thể cầu hôn nam giới vào năm nhuận
Theo truyền thuyết vào thế kỷ thứ V khi một nữ tu sĩ người Ireland tên là St Bridget đã phàn nàn với thần hộ mệnh của nước này, thánh Patrick về việc người phụ nữ phải đợi chờ quá lâu để “nửa kia” nói lời cầu hôn. Sau đó, Thánh Patrick đã quyết định chọn ngày 29/2 là ngày phụ nữ có thể “cầu hôn” với nam giới. Năm 1288, Scotland đã thông qua đạo luật cho phép phụ nữ được cầu hôn nam giới trong năm nhuận.
Điều đặc biệt khi sinh vào ngày nhuận 29/02
Vì cứ khoảng 4 năm mới lặp lại năm nhuận dương một lần và ngày nhuận lại rơi vào ngày 29/02 nên với nhiều người sinh vào ngày này thì có thể lựa chọn ngày tổ chức sinh nhật rơi vào ngày 28/02 hoặc ngày 01/03 nếu không muốn 4 năm mới tổ chức sinh nhật một lần. Bên cạnh đó, tỉ lệ những người sinh ra vào ngày 29/02 cũng vô cùng hiếm khoảng 1/1.461.
Ngày 29/02 được xem là ngày không may mắn
Nếu như đối với nhiều người hoặc một số quốc gia, ngày 29/02 được xem là ngày đặc biệt may mắn thì ở Hy Lạp và Scotland ít ai chào đón, vì ngày này được xem là ngày xui xẻo tương tự như thứ 6 ngày 13 và họ cho rằng những cặp đôi kết hôn vào ngày 29/02 sau này sẽ gặp kết cục không may mắn.
Mặc dù, có nhiều quan điểm khác nhau về năm nhuận hoặc ngày nhuận thì với những năm nhuận dương lịch như năm nay – Giáp Thìn 2024 chúng ta sẽ có thêm một ngày 29/02 để làm nhiều điều thú vị cho cuộc sống hơn.
